آرزو برای جوانی همیشگی یکی از ایده‌های جذاب بشر است؛ اما برای بیشتر موجودات زنده، از جمله انسان، چرخه زندگی از جوانی به سوی پیری و در نهایت مرگ پیش می‌رود. با این حال، در دنیای حیوانات، گونه‌هایی هستند که این چرخه طبیعی را دور می‌زنند. محققان اخیراً موفق به کشف جانور دریایی جدیدی شده‌اند که می‌تواند چرخه عمر خود را به حالت اول بازگرداند و جوان شود.
طبق گزارشی از Gizmodo، پیش از این تصور می‌شد که تنها عروس دریایی جاودانه با نام علمی Turritopsis dohrnii قادر به معکوس کردن چرخه عمر خود است و می‌تواند از پیری اجتناب کند. اکنون، گونه دیگری به نام «ژله شانه‌دار» (Comb jelly) با نام علمی Mnemiopsis leidyi کشف شده است که توانایی مشابهی در جوان‌سازی دارد و می‌تواند با تجربه استرس شدید به مرحله لاروی بازگردد.
داستان کشف قابلیت جوان‌سازی ژله شانه‌دار
این کشف به طور تصادفی توسط «جوآن جی. سوتو انجل»، پژوهشگر فوق دکترا در دانشگاه برگن نروژ، انجام شد. سوتو انجل در آزمایشگاه خود یک ژله شانه‌دار بالغ را تحت نظر داشت، اما پس از مدتی مشاهده کرد که به جای آن موجود بالغ، لارو یک ژله شانه‌دار ظاهر شده است. با بررسی‌های بیشتر مشخص شد که این لارو در واقع همان موجود بالغ پیشین است که اکنون به مرحله جوانی بازگشته است.
فرآیند بازگشت به جوانی
سوتو انجل و همکارانش چندین آزمایش مختلف انجام دادند تا مطمئن شوند که این فرآیند بازگشت به جوانی واقعی است. نتایج نشان داد که ژله شانه‌دار هنگام مواجهه با استرس شدید قادر است به مرحله لاروی بازگردد و نه تنها ظاهر و ویژگی‌های مورفولوژیکی خود را تغییر دهد، بلکه رفتارش نیز به طرز قابل‌توجهی مانند یک لارو شود.
ژله‌های شانه‌دار و قدمت باستانی آنها
ژله‌های شانه‌دار از موجودات بسیار باستانی محسوب می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که آنها ممکن است یکی از نخستین موجودات روی زمین بوده باشند و تاریخچه‌شان به حدود 700 میلیون سال پیش بازمی‌گردد. این کشف، احتمالاً نشان‌دهنده وجود ویژگی بازگشت به جوانی به عنوان یک قابلیت اولیه و باستانی در برخی موجودات زنده است.
این یافته‌های شگفت‌انگیز در ژورنال Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است و به بحث‌های علمی درباره چرخه عمر و فرآیند پیری در دنیای حیوانات ابعاد تازه‌ای افزوده است.
جمع‌بندی
کشف این جانور دریایی جدید، افق‌های تازه‌ای را برای درک فرآیندهای پیری و جوان‌سازی در زیست‌شناسی باز کرده است و ممکن است به محققان در آینده کمک کند تا راهکارهایی نوین برای کنترل پیری در انسان‌ها نیز بیابند.