هوش مصنوعی گراک ۳ که توسط شرکت xAI، متعلق به ایلان ماسک، توسعه یافته است، اخیراً جنجال‌های زیادی به پا کرده است. این مدل جدید هوش مصنوعی به‌طور موقت از ذکر نام برخی شخصیت‌های سیاسی مانند ایلان ماسک و دونالد ترامپ در پاسخ به پرسش‌هایی در مورد اطلاعات نادرست اجتناب کرده است. این اقدام، علاوه بر ایجاد بحث و جدل‌های مختلف، سوالاتی را در مورد جهت‌گیری‌های سیاسی و سانسور در سیستم‌های هوش مصنوعی به وجود آورده است. در این مقاله، به بررسی این رویداد جنجالی و تاثیرات آن خواهیم پرداخت.
جنجال حذف نام ترامپ و ماسک در گراک ۳
چند روز پیش، کاربران شبکه‌های اجتماعی متوجه شدند که مدل هوش مصنوعی گراک ۳ از ذکر نام ترامپ و ماسک هنگام پاسخ به پرسش‌هایی درباره بزرگترین منتشرکنندگان اطلاعات نادرست خودداری کرده است. این مشکل زمانی پیش آمد که کاربران از حالت Think (فرایند استدلال داخلی هوش مصنوعی) استفاده کردند و دستورالعمل‌هایی برای عدم ذکر این دو فرد مشاهده کردند.
این اقدام به‌طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفت و کاربران به این نکته اشاره کردند که گراک ۳ عمداً از اشاره به ترامپ و ماسک به دلیل ادعاهای نادرستی که پیش‌تر این افراد مطرح کرده‌اند، اجتناب می‌کند. برای مثال، این دو شخصیت در گذشته روایت‌هایی در خصوص درگیری اوکراین و روسیه و همچنین ادعاهایی در مورد دیکتاتوری ولودیمیر زلنسکی مطرح کرده‌اند. علاوه بر این، جامعه کاربران ایکس با استفاده از قابلیت یادداشت‌های اجتماعی (Community Notes) اقدام به شناسایی و مشخص کردن نمونه‌هایی از این اطلاعات نادرست کرده‌اند.
واکنش xAI به این جنجال ها
این اتفاق پس از آن رخ داد که برخی منتقدان گراک ۳ را به داشتن گرایش‌های سیاسی چپ‌گرا متهم کردند. در همین راستا، کاربران توانسته بودند نسخه جدید گراک را به سخنان افراطی سوق دهند و حتی از آن خواسته بودند که ترامپ و ماسک را مستحق اعدام بداند. پس از بروز این مشکل، شرکت xAI سریعا واکنش نشان داد و ایگور بابوشکین، مدیر مهندسی شرکت، این اتفاق را “شکستی وحشتناک” خواند.
این رویداد نگرانی‌هایی را در مورد شیوه تعدیل محتوای شرکت ماسک به‌ویژه در زمینه مسائل سیاسی و اجتماعی ایجاد کرده است. این مشکلات باعث شده تا بسیاری از کاربران و تحلیلگران سوالاتی جدی در مورد اینکه آیا هوش مصنوعی باید تحت تأثیر ایدئولوژی خاصی قرار بگیرد یا خیر، مطرح کنند.
گراک ۳ و وعده بی طرفی
در حالی که برخی مدل‌های هوش مصنوعی پیشین مانند گراک و گراک ۲ به‌ویژه در زمینه موضوعات سیاسی از خود تردید نشان می‌دادند، ماسک هنگام معرفی گراک وعده داد که این سیستم به‌عنوان جایگزینی بدون فیلتر و ضد “ووک” برای مدل‌های رایج هوش مصنوعی عمل کند. او گفته بود که گراک به سوالات بحث‌برانگیزی پاسخ می‌دهد که سایر مدل‌ها از پاسخ دادن به آن‌ها خودداری می‌کنند.
اما به‌نظر می‌رسد که گرایش‌های سیاسی گراک به داده‌های آموزشی آن، که عمدتاً از صفحات عمومی وب و منابع آنلاین تشکیل شده‌اند، وابسته باشد. این امر باعث شده که مدل‌های پیشین مانند گراک و گراک ۲ در برخی مسائل اجتماعی و سیاسی، مانند حقوق تراجنسیتی و برنامه‌های تنوع، به سمت گرایش‌های چپ‌گرایانه تمایل داشته باشند. در پاسخ به این انتقادات، ماسک اعلام کرد که در تلاش است تا مدل گراک را به‌سمت بی‌طرفی سوق دهد.
نتیجه‌گیری
هوش مصنوعی گراک ۳ که به‌تازگی توجهات زیادی را به خود جلب کرده است، نه تنها به دلیل قابلیت‌های فنی خود، بلکه به خاطر مسائل جنجالی پیرامون آن نیز مورد بحث قرار گرفته است. گرایش‌های سیاسی و سانسور در مدل‌های هوش مصنوعی همچنان یکی از چالش‌های بزرگ در این زمینه محسوب می‌شود. آینده این تکنولوژی بستگی به نحوه‌ی مدیریت چنین جنجال‌هایی دارد و باید دید آیا شرکت‌هایی مانند xAI می‌توانند راه حلی مناسب برای حفظ بی‌طرفی و اعتبار در سیستم‌های هوش مصنوعی پیدا کنند یا خیر.